در کارگاه‌های روان شناسی برای عموم که قصد آموزش مهارت «نه» گفتن را دارند، ابتدا درباره‌ی رفتار جرات‌مندانه صحبت می‌شود. جرات ورزی یا رفتار جرات‌مندانه یکی از مهارت‌های ارتباط موثر است، این رفتار یک رفتار بین فردی است که شامل ابراز صادقانه و نسبتا رک افکار و احساسات می‌باشد، به نحوی که از نظر اجتماعی مناسب بوده و احساسات و آسایش دیگران نیز در آن مد نظرباشد. این رفتار شامل دفاع فرد از حق خود می‌باشد به گونه‌ای که موجب پایمال شدن حق و حقوق دیگران نشود و در عین حال بتواند به طور آزادانه و مستقیم افکار و احساسات خود را بیان کند. جرات ورزی حد وسط رفتار منفعلانه و پرخاشگری است.
افرادی که فاقد مهارت جرات ورزی هستند، قادر به دفاع از خودشان نیستند؛ به همین دلیل است که این افراد غالبا در برخورد با دیگران منفعل، پشیمان و ترسو بوده و به جای اهمیت به نیازها و خواسته‌های خود، از خواسته‌ها و نظر دیگران تبعیت می‌کنند.
چگونه نه بگوییم؟
– وقتی هنوز مطمئن نیستید چه می‌خواهید بگویید «بله» یا «خیر»، بگویید نیاز دارید درباره‌اش فکر کنید و زمان مشخصی را برای پاسخ خودتان تعین کنید.
– اگر موضوع مورد بحث برایتان مبهم است و دقیق نمی‌دانید چه چیزی از شما خواسته شده، توضیح بیشتری بخواهید.
– تا حد امکان پاسخی کوتاه و مفید بدهید و از دادن توضیحات بلند و آوردن دلایل اضافی خودداری کنید.
– از عباراتی با ضمیر “من” استفاده کنید.
– به جای عبارات نامطمئن و منفی مثل «فکر نمی‌کنم بتوانم این کار را انجام بدهم»، خیلی قاطع بگویید «نه».
– به قضاوت کردن درباره مواردی که از آن اطلاع کافی ندارید نپردازید، فقط آنچه را که به طور قطع وجود دارد و از آن مطمئن هستید بیان کنید.
– سعی کنید حرکات غیر کلامیتان مانند زبان بدن، با حرفی که می‌زنید همخوانی داشته باشد.
– به جای اینکه بگویید «نمی‌توانم» تا این حس را منتقل کنید که در انجام آن کار ناتوان هستید، بگویید «این کار را انجام نخواهم داد».
– گاهی وقتی یک بار می‌گوید «نه»، طرف مقابل دربرابر پاسخ شما مقاومت می‌کند و اصرار به تغییر پاسخ شما دارد. در این‌گونه مواقع مجبور هستید امتناع خود از انجام آن کار را چندین بار تکرار کنید.
– در مواجهه با مقاومت فرد مقابل در برابر پاسخ منفی شما، نیازی نیست هر بار دلیل جدیدی بیاورید، همان گفته و دلیل قبلی خود را با گفتن «نه» تکرار کنید.
– قدم بعدی برای مقابله با فردی که در برابر پاسخ منفی شما مقاومت می‌کند این است که سکوت کنید یا موضوع بحث را عوض کنید.
– در موارد بحرانی‌تر حتی میتوانید به مکالمه‌ی خود پایان دهید و مکان را ترک کنید.
همواره به خاطر داشته باشید قرار نیست همواره موجبات خوشحالی و رضایت دیگران را فراهم کنید، رسالت شما این نیست که به هر قیمتی و به هر نحوی مشکلات دیگران راحل کنید و اگر دوست دارید به فرد مقابل کمک کنید میتوانید پیشنهادات خود را با آن‌ها مطرح نمایید.
در کارگاه‌های روان شناسی که با این موضوع برگزار می‌شود به افراد یاد می‌دهند اعتماد به نفس و عزّت نفس خود را تقویت کنند، یاد بگیرند چگونه «نه» بگویند تا با مشکلات ناشی از رفتارهای منفعلانه مواجه نشوند.
منبع: omidanacademy